Cứ uống là cao?
Đánh vào tâm lý muốn con cao lớn của nhiều cha mẹ, trong quảng cáo của một hãng sữa được sản xuất tại Việt Nam, những người nổi tiếng liên tục nhắc đi nhắc lại: "Cứ uống là cao, bất chấp bố mẹ thấp lùn. Cam kết trẻ cao 3 - 5cm sau 3 tháng. Dùng cho trẻ từ 3 - 15 tuổi".
Thậm chí, người này còn khẳng định thấp còi do dinh dưỡng, "nấm lùn" bẩm sinh, uống các loại canxi không cao nhưng uống sữa chắc chắn sẽ cao. Những quảng cáo này tràn lan trên các nền tảng bán hàng trực tuyến, mạng xã hội.
Theo bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng quốc gia, chiều cao của trẻ tăng trưởng dựa trên nhiều yếu tố. Cụ thể, chiều cao của trẻ bị ảnh hưởng bởi di truyền, dinh dưỡng, chế độ vận động, thể dục và các yếu tố môi trường sống, chế độ nghỉ ngơi…
Nhận định về việc những loại sữa quảng cáo cam kết tăng chiều cao cho trẻ, bác sĩ Hưng cho rằng thực tế theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khi trẻ từ 3 - 5 tuổi có thể tăng chiều cao từ 0,5 - 0,7cm/tháng.
"Như vậy, dù không uống sữa thì ở giai đoạn này trẻ có sự phát triển chiều cao rất tốt. Bên cạnh đó, việc bổ sung các thực phẩm giàu canxi không chỉ có sữa mà còn nhiều nhóm thực phẩm khác", bác sĩ Hưng phân tích.
WHO: Uống sữa công thức tăng chiều cao chưa đủ căn cứ khoa học
Mới đây, WHO đã công bố báo cáo toàn cầu mới tiết lộ nhiều chiến lược tiếp thị sữa công thức sai lệch ở Việt Nam. Trong đó, thường bao gồm những tuyên bố không có đủ căn cứ khoa học như sữa công thức có thể cải thiện chiều cao, cân nặng hoặc sự phát triển trí não của trẻ.
WHO chỉ rõ các sản phẩm sử dụng hình ảnh tuyên bố sai lệch về khoa học, sữa công thức gắn bằng hoặc tốt hơn sữa mẹ, bao gồm dưỡng chất HMO và DHA. Đặc biệt, việc tiếp thị sữa công thức đang tiếp cận đến các đối tượng là nhân viên y tế.
Lý do là bởi các cán bộ y tế có thể tiếp cận cá nhân, có vai trò đáng tin cậy và là kênh giáo dục chính về thực hành nuôi dưỡng trẻ sơ sinh.
Theo bác sĩ Hưng, việc tiếp thị sữa, những lời quảng cáo "thần thánh" hóa việc sử dụng sữa công thức có thể giúp trẻ cao lớn, thông minh. Trong khi đó, với trẻ dưới 5 tuổi việc bổ sung canxi, kẽm, protein cần được bác sĩ dinh dưỡng tư vấn.
Đối với trẻ đã có cân nặng và chiều cao hợp lý, cha mẹ có thể sử dụng các thức uống dinh dưỡng theo sở thích của trẻ. Ngoài ra, cần bổ sung đa dạng nhóm chất hằng ngày như bột đường, chất béo, đạm và vitamin từ rau củ quả.
"Việc tăng trưởng chiều cao của trẻ phụ thuộc vào hai yếu tố là thay đổi được và không thay đổi được. Về di truyền không thể thay đổi được. Chúng ta cần thay đổi chế độ dinh dưỡng và lối sống. Chăm sóc đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ, cho trẻ tập luyện thể thao, ngủ đủ giấc", bác sĩ Hưng khuyến cáo.
Cẩn trọng với sản phẩm "gắn mác" sữa
Theo bác sĩ Hưng, hiện nay nhiều loại thức uống dinh dưỡng được "gắn mác" là sữa nhưng không phải sữa. Nhiều người vẫn tưởng rằng các loại bột pha đều là sữa. Thậm chí, các loại bột ngũ cốc cũng gọi là sữa. Nhiều loại có giá rất đắt nhưng vì nghĩ rằng tốt, giúp con phát triển "toàn diện" nên nhiều cha mẹ vẫn cố gắng bổ sung cho con.
"Nhiều cha mẹ khi mua sữa chỉ nghe theo lời quảng cáo mà ít quan tâm đến thành phần trong đó. Các thành phần trong sữa rất quan trọng, về hàm lượng, các chất bổ sung. Bên cạnh đó, việc bổ sung dinh dưỡng cho trẻ cần chú ý về độ tuổi, tình trạng dinh dưỡng, thích ứng và hấp thu của trẻ. Ở mỗi độ tuổi, trẻ cần có chế độ dinh dưỡng và tập luyện khác nhau", bác sĩ Hưng nói.
Ngoài ra, tình trạng nhiều cha mẹ thấy con biếng ăn, thấp còi sẽ tìm đến các loại sữa công thức, thậm chí đổi nhiều loại sữa vì cho rằng con chưa "hợp sữa".
Theo bác sĩ Hưng, khi cha mẹ nhận thấy con đang tăng trưởng thấp hơn so với tiêu chuẩn, lo lắng con bị suy dinh dưỡng thì nên đến cơ sở y tế để được tư vấn. Việc thăm khám sẽ giúp bác sĩ xác định tình trạng, nguyên nhân, loại trừ các bệnh lý.